środa, 23 stycznia 2013

Rozmowa z osobą niepełnosprawną - wskazówki terminologiczne


Prowadząc z kimś rozmowę, szczególnie gdy ma ona charakter nieformalny,  posługujemy się językiem potocznym i nie zwracamy szczególnej uwagi na sformułowania jakich używamy. Jednak rozmawiając z osobą niepełnosprawną należy na początku mieć się na baczności  (zanim nabędziemy pewne wyczucie), albowiem czasem nieświadomie używamy pewnych określeń, które mogą mieć pejoratywny wydźwięk dla naszego rozmówcy.

internetowy sklep spożywczy


taxi-olsztyn.blogspot.com/
Zamiast „ niepełnosprawny” czy „niepełnosprawni” lepiej jest mówić „osoba niepełnosprawna” , „osoby niepełnosprawne”. Jeśli chodzi o konkretne rodzaje niepełnosprawności również lepiej jest mówić „osoba z zespołem Tourette’a”, czy „osoba z porażeniem mózgowym”, zamiast „chory na …”. Jednak każdy ma również własne preferencje, jednym osobom dane sformułowanie będzie przeszkadzało, a innym nie. Dlatego też jeśli nie jesteśmy pewni, to spytajmy jak dana osobę, by nienaumyślnie jej nie urazić.
Oczywiści sformułowania takie jak „upośledzony”, czy „kaleka” należy wyrzucić ze swojego słownika!!! Należy mieć również na uwadze, że wiele osób niepełnosprawnych nie lubi żargonowych określeń jak: „inwalida narządu ruchu”, czy „sprawny inaczej”.
Wśród innych eufemistycznych sformułowania można wymienić np. „przykuty do wózka inwalidzkiego”, co już w pewien sposób dyskredytuje osobę niepełnosprawną. Zatem lepiej jest mówić „osoba korzystająca z wózka inwalidzkiego”.

Należy też unikać negatywnych określeń typu „cierpiący”, czy „chory”, zatem zamiast mówić „osoba chora na AIDS”, czy „osoba cierpiąca na AIDS”, lepiej jest mówić „osoba z AIDS”.

Rozmawiając z osobami niepełnosprawnymi można używać zwrotów idiomatycznych. Na przykład rozmawiając z osobą niewidomą nie musimy być hiperpoprawni i możemy użyć zwrotów „do zobaczenia” lub „dobrze było cie widzieć”. Osoby niepełnosprawne same używają takich wyrażeń, to naturalne, wręcz odruchowe.

Jeśli chodzi o osoby niedosłyszące, to porozumiewają się one za pomocą języka migowego. Uważają się zatem za członków mniejszości kulturowej i językowej i nazywają siebie osobami Niedosłyszącymi przez duże „N”. Określenie „głuchy” dla niektórych z nich może być obraźliwe, choć oczywiście nie dla wszystkich. Bezpieczniej jest jednak określać osoby, które częściowo utraciły słuch i używają języka migowego jako „niedosłyszące”, a osoby ze znaczną utratą słuchu kalo Niesłyszące, lub niesłyszące. 

piątek, 11 stycznia 2013

Savoir- vivre wobec niepełnosprawnych

Z osobami niepełnosprawnymi stykamy się na co dzień. Jeśli ktoś z naszych znajomych jest niepełnosprawny  to z pewnością pomaga nam po pierwsze  pozbyć się pewnego zakłopotania, które bezwarunkowa pojawia się, a po drugie nabyć właściwą postawę wobec niepełnosprawnych.
Będąc absolwentką fizjoterapii nie przypominam sobie by na studiach, był oddzielnie podejmowany temat zachowania wobec niepełnosprawnych. Odpowiednie reagowanie przychodzi z czasem w miarę obcowania z innymi. Jednak warto wiedzieć jak zacząć!
Znalazłam "Praktyczny poradnik savoir-vivre wobec osób niepełnosprawnych", wydany przez United Spinal Association, a przetłumaczony na polski na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.  Chciałabym przedstawić rady, które można znaleźć w tym poradniku.

sklep internetowy spożywczy 
Podstawowe zasady
  1. Zanim pomożesz - zapytaj.
To, że ktoś jest niepełnosprawny nie oznacza, że automatycznie potrzebuje naszej pomocy. Jeśli otoczenie jest zaadaptowane do jej potrzeb, wówczas radzi sobie bez problemu. Co więcej, dorośli niepełnosprawni chcą być traktowani jak niezależni ludzie, a pomoc należy oferować jedynie wtedy, gdy wydaje się że dana osoba może jej potrzebować. Jeśli mamy takie wrażenie, to zanim zaczniemy działać,  pytamy czy nie potrzebuje naszej pomocy. 
2. Bądź taktowny inicjując kontakt fizyczny.
Należy być delikatny wchodząc w kontakt fizyczny z osobą niepełnosprawną, gdyż łatwo można naruszyć jej przestrzeń osobistą. Ponadto możemy jej więcej zaszkodzić niż pomóc. Na przykład, chwytając daną osobę za rękę, która de facto będzie utrzymywać swoją równowagę dzięki niej. Także nie dotykamy wózka, czy laski ON, ponieważ to stanowi część jej przestrzeni osobistej.
3. Pomyśl zanim coś powiesz.
podczas rozmowy zwracamy się do ON, a nie do opiekuna, czy tłumacza języka migowego. Należy też szanować jej prywatność i nie wypytywać o jej niepełnosprawność, gdyż to po pierwsze może sprawić jej przykrość, a po drugie, będzie świadczyło, że nie widzimy w niej człowieka, tylko osobę niepełnosprawną.
4. Nie rób żadnych założeń.
Osoby niepełnosprawne same wiedzą, co mogą zrobić, a czego nie. Nie podejmujemy za nie decyzji, co do uczestnictwa w jakiejkolwiek czynności.
5. Reaguj uprzejmie na prośby osób niepełnosprawnych.
Dotyczy to głownie sektora usług i zaadaptowania swojego lokalu do potrzeb ON. Jeśli dana osoba zwraca uwagę, że coś jej przeszkadza, albo utrudnia normalne funkcjonowanie, to nie oznacza od razu, że się skarży lub krytykuje. Zależy jej by móc tak jak inni korzystać z danych  usług.
Temat będzie kontynuowany w dalszych postach. Jeśli ktoś ma jakieś uwagi, nie zgadza się z tym, co piszę, lub jest bardziej zorientowany w temacie, to proszę o komentarze i podzielenie się swoją wiedzą.