wtorek, 24 września 2013

Postępowanie usprawniające w uszkodzeniu nerwów obwodowych

Na usprawnianie w uszkodzeniu nerwów obwodowych składają się zarówno zabiegi fizykalne, jak i kinezyterapia.
Kinezyterapia ma na celu:
  • zapobieganie pojawianiu się i opóźnienie zmian degeneracyjnych w mięśniach, zaników mięśniowych, przykurczów
  • przyspieszenie regeneracji włókien osiowych i reinerwacji mięśni
  • zapobieganie przykurczom i zniekształceniom

Niekorzystne funkcjonalnie ustawienie kończyny (ręka opadająca - uszkodzenie nerwu promieniowego, końskie ustawienie stopy - uszkodzenie nerwu strzałkowego) wywołane jest zaburzeniem równowagi mięśniowej działającej na staw oraz wyłączeniem czynności grupy zaopatrywanej przez uszkodzony nerw. Powoduje to rozciągnięcie mięśni porażonych, więzadeł, torebki stawowej, z równoczesnym przykurczem tych elementów po stronie przeciwnej. 

Aby temu zapobiec należy stosować:
  • ćw. bierne w pełnym zakresie ruchów z dociskiem do powierzchni stawowych
  • funkcjonalne ułożenie kończyny - odpowiednie łuski lub ortezy
  • elektrostymulację, która jest najlepszym sposobem na opóźnienie zaników mięśniowych i ich zmniejszenie, a także zapobiega ich zwłóknieniu i zapewnia zachowanie kurczliwości
  • zabiegi termoterapii o przedłużonym działaniu - ocieplane zarękawki, parafinoterapia, ciepłe kąpiele; wpływają one na przyśpieszenie tempa regeneracji włókien nerwowych do 3 mm na dobę, powodują skrócenie czasu odnerwienia i nieczynności mięśni oraz oczekiwania na kliniczne objawy reinerwacju

Gdy pojawią się dowolne skurcze mięśni rezygnuje się ze stosowania elektrostymulacji na rzecz ćw. czynnych, najpierw w formie napięć izometrycznych, ćw. w odciążeniu ( w wodzie, w podwieszeniu, lub ręka fizjoterapeuty).
W miarę wzrostu siły mięśniowej reinerwowanych mięśni stosujemy ćwiczenia wolne i ćwiczenia z oporem. Krótkie ćwiczenia izometryczne z obciążeniem submaksymalnym umożliwiają powrót siły i masy mięśniowej. Natomiast stosują duże obciążenie, do 90% wartości maksymalnej, z małą liczbą powtórzeń, zwiększamy masę mięśniową.

Terapia zajęciowa (ergoterapia) jest korzystną formą usprawniania przy uszkodzeniach nerwów kończyny górnej. Odpowiednio dobrane zajęcia, uwzględniające zainteresowania chorego, wydłużają czas aktywnego usprawniania, przyśpieszając odzyskanie utraconych funkcji ręki.

Bibliografia:   Fizjoterapia w chorobach układu ruchu, Małgorzata Paprocka-Borowicz, Marcin Zawadzki, Wrocław 2007